Çocuk yetiştirmek, son çocukları evden ayrılana kadar bir ebeveynin hayatının ön saflarında yer alan kesintisiz bir sorumluluktur. Boş bir yuvayla karşı karşıya kalmak, aile yapısının değişmeye başlamasıyla birlikte kaygı ve kontrol eksikliğine neden olabilir. Bu yeni duyguları nasıl işleyeceğinizi ve ebeveyn olarak gelişen rolünüzü öğrenmek hayati önem taşıyor. Ebeveynler, duygularının bu yaşam değişikliğine bir tepki olduğunu anladıklarında, olumsuz duyguları üzerinde çalışabilir ve yaşamlarında üretken ve sağlıklı yeni bir sayfa açabilirler.
Boş Yuva Sendromunun Tanımı
Mayclinic.org'a göre boş yuva sendromu, çocukları evden ayrıldığında ebeveynlerin derin üzüntü ve kayıp yaşadığı bir olgudur. Klinik bir teşhis olmasa da sendromun, fenomenle ilgili semptomları yaşayan kişiler üzerinde derin etkileri olabilir.
Birdenbire bu yeni ve yabancı boş yuva tarafından kuşatılan ebeveynler sıklıkla üzüntü, kayıp, kaygı, depresyon ve hatta suçluluk duyguları yaşarlar.
Boş Yuva Sendromunun Yaygın Belirtileri ve Belirtileri
Var olduğunu bilmediğin bir şeyin üstesinden gelemezsin. Çocuklarınız evden ayrıldıktan sonra duygusal sıcaklığınızı ölçün. Her zamankinden daha mı umutsuz oldun? Çocuğunuzun hayatının yeni aşamasıyla ilgili sürekli endişe içinde misiniz? Bir zamanlar size mutluluk veren şeyler artık ilginizi çekmiyor mu? Eğer öyleyse boş yuva sendromuyla mücadele ediyor olabilirsiniz. Bunlar, boş yuva sendromuyla mücadele eden bir kişinin yaşadığı yaygın belirti ve semptomlardan bazılarıdır.
Amaç Kaybı
Bebeğiniz doğduğundan beri hayattaki amacınız onunla ilgilenmek, onu büyütmek ve ona odaklanmaktı. On sekiz yıl boyunca günleriniz çocuk merkezli aktivitelerle doluydu. Çocuklar evden ayrıldıktan sonra, bir zamanlar hayatınızı büyük amaçlarla dolduran günlük görevler ortadan kayboluyor. Ebeveynler bazen artık bir amaçlarının olmadığını hissederler ve yeniden merkeze gelmeleri, yenilenmiş bir amaç keşfetmeleri ve yavrularının dışında bir varlık olduklarını fark etmeleri onlar için zor olabilir.
Artan ve Aşırı Endişe
Çocuğunuz için endişelenmediğiniz bir zamanı bile hatırlamayabilirsiniz. Gece yarısı ateşi yükseldiğinde endişelendin. Basketbol takımı kurup kurmadıklarını öğrenmek için diken üstünde oturdunuz ve muhtemelen ergenlik yıllarında arkadaşlarıyla birlikte dışarıda dolaşırken gözünüzü bile kırpmadınız. Endişe bir ebeveynin sağ koludur, ancak çocuklar dışarı çıktığında endişenin on kat artabileceğini öğrenmek birçok ebeveyni şaşırtabilir.
Bunun tam tersi olacağını düşünürdün. Çocuklar ayrılır ve sonunda sürekli endişe zincirlerinden kurtulursunuz. Sonuçta onlar artık yetişkin ve tam sizin istediğiniz gibi kendi başlarına yaşayabilecek kapasiteye sahipler. Boş yuva sendromu yaşayanlar, artık gözleri her gün çocuklarında olmadığı için endişelerinin arttığını fark ettiklerinde şok olabilirler. Çocuklarının ne yaptığını, güvende ve mutlu olup olmadıklarını merak ederek aşırı zaman harcıyorlar.
Evlilik Sorunları
Çocuklar bir çiftin evreninin merkezi ve ortak odak noktaları olmadan, tartışacak yeni konular, devam edecek yeni maceralar ve birbirlerine yatırım yapan ortaklar olarak yeniden bağlantı kurmanın yeni yollarını bulmak zor olabilir sadece aileye yatırım yapmak değil. Sağlam evlilikler büyüyebilir, gelişebilir ve aile dinamiğinde değişiklikler meydana gelebilir. Çocuklar evden ayrılmadan önce zorlu olan birlikteliklerin boşanma riski giderek daha yüksek olabilir.
Boş yuva boşanma oranı 1990'dan bu yana iki katına çıktı. Gri boşanma veya elli yaşından sonra boşanma, çeşitli faktörlere bağlanıyor. Bölünmenin arkasında boş bir yuvaya ilişkin değişen deneyimler olabilir. Çoğu zaman eşler, çocuklarının evden ayrılması konusunda farklı hissederler ve bu da aralarında bir sürtüşmeye neden olur. Çiftler ayrıca çocukları gittikten sonra, artık çocuklarından bağımsız olarak birbirleriyle nasıl bağlantı kuracaklarını veya ilişki kuracaklarını bilemediklerini fark ederler. Dahası, çocukların iyiliği konusunda sürekli endişe duymak ilişkiyi gölgeleyebilir ve ilerlemeyi çok zorlaştırabilir.
Duygusal Patlamalar
Aşırı duygusal sıkıntı ve patlamalar boş yuva sendromunun işareti olabilir. Her şey sizi ağlatır, hüsrana uğratır ve hatta bazen öfkelendirir. Duygusal olarak artık her yerdesiniz ve doğum sonrası günlerden beri hissetmediğiniz patlamalar yaşıyorsunuz.
Duygularınızın kökenini tam olarak belirlemek zordur ve bazen bunaldığınız duygular, yaşlanma sürecine ilişkin diğer duygularla karışır. Çocuğunuzu özlediğiniz için duygusal olabilirsiniz ya da onu çatınız altına aldığınızda yeterince şey yapmamışsınız gibi hissedebilirsiniz. Onların gidişi size yaşlandığınızı hatırlattığı için veya belki de hayatın planladığınız gibi gitmediği gerçeğiyle yüzleşmenize neden olduğu için duygusal hissedebilirsiniz. Duygusal sıkıntının varlığının farkına varın ve bunun üstesinden gelmeye kararlı olun.
Kontrol Duygusunun Kaybı
Çocuklar seninle yaşarken onların hayatlarının pek çok yönünü kontrol ediyordun. Onlarca yıldır burası sizin eviniz ve sizin kurallarınızdı. Kendi başlarına kaldıklarında, bu kontrol duygusu pencereden uçup gider. Artık onların yemeklerine, kıyafetlerine, arkadaşlarına ve yapmak için ileri gidecekleri pek çok diğer yaşam tercihlerine ilişkin bir eliniz ya da söz hakkınız olamaz. Evde kontrolü sıkı tutan ebeveynler için bu değişiklik sarsıcı ve bun altıcı olabilir.
Boş Yuva Sendromuna Yatkınlığınız Olabilir mi?
Kısa cevap belki de. Boş yuva sendromu yaşayan birçok insanın bazı ortak tetikleyicileri ve faktörleri paylaştığı görülüyor.
- Değişimi zorlu, heyecan verici ve tazeleyici olmak yerine stresli olarak görme eğilimindedirler.
- Çocukluklarının evlerinden ayrılırken daha önce kişisel zorluklar yaşadılar.
- Partnerleriyle istikrarsız veya tatmin edici olmayan bir birliktelikleri var.
- Çocuklarının hayatlarındaki diğer önemli geçişlerle ilgili zorluklar yaşıyorlar (sütten kesme, ilkokula başlama, araba kullanma).
- Kendilerine verdikleri değer duygusu düşük.
- Tam zamanlı bakıcı olanlar, boş yuva sendromuna yakalanma konusunda daha yüksek risk altındadır.
İnsanların tipik olarak boş yuva sendromunu deneyimlediği yaşam aşamasının diğer büyük yaşam geçişleriyle örtüştüğünü de belirtmek önemlidir. Ayrıca bazen yaşlanma sürecine eşlik eden emeklilik, menopoz ve sağlık sorunlarıyla da karşı karşıya olabilirler. Duygularınız üzerinde eleştirel düşünme ve bunların nereden kaynaklandığını belirleme yeteneği, boş yuva sendromuyla ilgili olumsuz duygu ve düşüncelerin üstesinden gelmede hayati önem taşıyacaktır.
Boş yuva sendromuyla ilgili duyguların oldukça yaygın olduğunu vurgulamak da önemlidir. 1.860 boş yuvacı üzerinde yapılan bir araştırmada, katılımcıların %66'sı bir düzeyde boş yuva sendromu yaşadığını itiraf etti. Yani kendinizi birdenbire hayatınızda hiç hissetmediğiniz kadar psişik olarak yalnız hissederken, boş yuva sendromuyla ilgili duygularınızda da yalnız değilsiniz.
Boş Yuva Sendromunun Üstesinden Gelmek
Gerçekten de bir dereceye kadar boş yuva sendromundan muzdarip olduğunuzu fark ettiniz, peki şimdi ne olacak? Sonsuza kadar bu alanda yaşayamazsınız; bu sağlıklı değil. Devam etmek ve duygularınızı aşmak için adımlar atmanız gerekiyor çünkü bu tünelin sonunda gerçekten ışık var.
Yaklaşan Geçiş Planı
Geleceğini biliyorsun, buna göre plan yap. Büyük taşınma gününe kadar hayatınızda küçük ve büyük değişiklikler yapın, böylece aniden evde yalnız kaldığınızda geçiş sisteminiz için büyük bir şok yaratmaz. Son çocuğunuzun taşınmasından önceki yıl şunları deneyin:
- Çocuklarınızdan ayrı olarak kendi ilgi alanlarınızı ve tutkularınızı bulun. Onlar kendi özgürlüklerini keşfederken, sizin gelişen özgürlüğünüzü de keşfedin.
- Çocuğunuzla ilgisi olmayan faaliyetlere ve ilgi alanlarına katılın. Toplulukta gönüllü olmayı deneyin veya yalnızca size özel bir derse veya kursa katılın.
- Kontrol etme eğilimlerini serbest bırakma pratiği yapın ve çocuğunuzun hayatının yakında üzerinde tamamen kontrol sahibi olacağı yönlerden düşüncelerinizi çıkarın. Sosyal medya kanallarını trollemeyi bırakın, her gün gelen birden fazla telefon görüşmesi ve kısa mesajı geri çevirin ve onlara güvendiğinizi gösterin.
- Gününüzü çocuğunuzun ihtiyaçlarından ziyade kendinize ve kendi ihtiyaçlarınıza göre şekillendirin.
- Çocuğunuza hâlâ öğretmeniz gereken şeylerin yetişkinlere yönelik bir kontrol listesini yapın ve çocuğunuzun evde yaşadığı son yıl boyunca bu konular üzerinde çalışın.
- Boş bir Nest Yapılacaklar Listesi hazırlayın. Çocuklar evde yaşarken asla keşfetme şansınız olmayan fikirleri ekleyin. Fikirler Avrupa'ya seyahat etmek gibi önemli olabilir veya öğlen uykusu yapmak veya öğleden sonra kitap okumak gibi basit ama tatmin edici olabilir.
- Yuvadan ayrılan çocuklara yaklaştıkça, eşiniz, arkadaşlarınız veya bir profesyonel aracılığıyla destek bulun. Hiç arkadaşın yoksa ne yapacağını merak ediyorsan arkadaş edinmenin birçok yolu var.
Ebeveynlik İşinizin Bitmediğini Anlayın
Basitçe söylemek gerekirse: çocukların taşınması, onların da taşındığı anlamına gelmez. Ebeveynlik ömür boyu sürecek bir roldür ve çocuklarınız büyüdükçe farklı görünür. Çocukların size daha önce ihtiyaç duyduklarından çok daha farklı şekillerde ihtiyaç duyacaklarını bilin. Ebeveynin rolünün çözülmediğini, yalnızca değişip geliştiğini kabul edin. Çocukların yuvadan ayrılmasıyla rolünüz artık şöyle görünebilir:
- Hayatlarındaki birincil sorun çözücü olmak yerine ses getiren bir tahta gibi davranmak
- Neredeyse yetişkin olan çocuklarınızı niyetle dinlemeyi öğrenin.
- İstenmeyen tavsiyeyi geri çevirmek
- Hedeflerini ve hayallerini desteklemek (sağlıklı oldukları sürece)
- Sana ihtiyaç duyduklarında orada ol ama onların emrinde olup arama
- Hayat tercihleriyle ilgili yargılamaktan kaçınmak
Kişisel Bakım Uygulaması Yapın
Çocukların ayrılmasından duyulan üzüntü ağlamaya neden olabilir. Bu yaşam geçişi gözyaşlarını gerektirebilirken, günlük yaşamınızı etkiliyorsa ağlamak sorunlu olabilir. Duygularınız ve boş yuva sendromu belirtileriyle uğraşırken, kendinize bakmanıza yardımcı olacak psikolojik araçları kullandığınızdan emin olun.
- Duyguları ve hisleri oldukları gibi tanıyın.
- Sakinleşmeye çabalarken rahatlama tekniklerini uygulayın.
- Duygularınızı günlüğe kaydetmeyi düşünün.
- Hafifçe egzersiz yaparak, temiz hava alarak, yeterince yiyip uyuyarak kişisel bakım uygulayın.
- Kendinizle olumlu konuşmayı kullanın, kendinize iyi bir ebeveyn olduğunuzu, çocukların iyi olduğunu ve bazen üzgün hissedip onları özlemenin normal olduğunu hatırlatın.
- Üzüntüyle tek başına baş etmek çok zor geliyorsa güvenilir bir ortağa, arkadaşa veya profesyonele ulaşın.
Partnerinizi Yeniden Keşfedin
Bu, sizin ve eşinizin romantizm konusunda ikinci bir kira elde ettiğiniz yaşam aşamasıdır. Partnerinizle çıkın, onlar hakkında her şeyi yeniden öğrenin ve bu geçiş sırasında birbirinizin destek sistemi olmayı unutmayın. Aniden odak noktanızı çocuklarınız yerine evliliğinize kaydırmak size biraz garip veya tuhaf geliyorsa, bu tamamen normaldir. Bu yeni sularda gezinirken kendinize ve birbirinize karşı sabırlı olun. İlişkinizin sadece çocukluk öncesi haline dönmeyeceğini, farklı görüneceğini ancak bunun mutlaka kötü olmadığını unutmayın. Eşinizle ilerlerken şu şekilde bağ kurmayı düşünün:
- Haftalık randevu gecelerine devam ediyoruz.
- Çocuklar hariç iletişim kurmayı yeniden öğrenmenize yardımcı olmak için haftalık terapi seanslarına katılmak.
- Kuş gözlemciliği, sırt çantasıyla yürüyüş veya kros kayağı gibi birlikte yeni bir spor veya hobiye başlamak.
- Çocuklarla ilgili korkularınızı veya endişelerinizi tartışmak için zaman ayırın ve zaman dolduğunda konuşmayı sonlandırın. Çocuklarla ilgili endişelerin evlilik ilişkinizi gölgelemesine izin vermeyin.
- Sadece ikiniz için bir gezi planlıyorum.
Destek Sistemi Oluşturun
Çocuklarınız küçükken annenizin arkadaşlarına ihtiyacınız vardı, peki şimdi neden onların sevgisine ve desteğine ihtiyacınız olmasın? Eski arkadaşlarınızla yeniden bağlantı kurun. Birlikte öğle yemeği yiyin, geziye çıkın veya bir derse katılın. Bir zamanlar çocuklarınıza günlük olarak gösterdiğiniz ilginin tümü artık hayatınızda önemli olan diğer insanlara dağıtılabilir.
- Her gün en az bir kişiye mesaj göndermek veya onu aramak için bilinçli bir çaba gösterin, böylece izolasyondan kurtulursunuz.
- Boş yuvacılar için bir destek grubuna katılın.
- Arkadaşlarınız veya ailenizle sık sık buluşun.
Arkadaşlarla vakit geçirmek sadece eğlenceli değil, aynı zamanda boş bir yuvanın refahının da anahtarıdır. Sosyal destek eksikliğinin boş bir yuvacının refahını olumsuz yönde etkilediği kanıtlandı.
Boş Yuva Sendromu Yönetebileceğinizden Daha Fazla Olduğunda
Boş yuva sendromunun belirti ve semptomları günler, haftalar veya daha uzun sürebilir. Yaşadığınız belirtilerin şunlar olduğunu fark ederseniz:
- Uyku düzeninizi bozuyor
- Kilonuzda ve iştahınızda değişiklikler yaratmak
- Daha önce keyif alınan aktivitelere olan ilginin azalmasına katkıda bulunmak
- Konsantre olma ve odaklanmada zorluk yaratma
- Değersizlik veya suçluluk duygusuna neden olmak
- Ölüm veya intihar düşüncelerine yol açmak
o zaman profesyonel yardım almanın zamanı geldi. Bunlar depresyonun belirti ve semptomlarıdır ve bir profesyonelin gözetimi altında ele alınmalıdır. Doğru değerlendirme, teşhis ve tedaviyle boş yuva sendromunun veya ilgili durumların semptomlarının üstesinden gelebilir ve hayatınızda yeni bir bölüm yaşamaya başlayabilirsiniz.
Yeni Yuvanızı Sevmeyi Öğrenmek
Değişim zordur, özellikle artık çocuklarla dolu olmayan bir evde aniden yaşamak gibi ciddi değişiklikler. Zamanla, bilinçli uygulama ve niyetle, yaşamın bu yeni aşamasını kucaklamayı ve hatta yeni boşalmış yuvanızı sevmeyi öğrenebilirsiniz. Unutmayın, hayatınızdaki bu yeni bölümün tadını çıkarmak, çocuklarınızı sevmediğiniz veya özlemediğiniz anlamına gelmez. Bu sadece hayatın ilerlemeye devam ettiği ve sizin de onunla birlikte ilerlemeniz gerektiği anlamına gelir. Çocuklarınızla ve onların bağımsızlıklarıyla gurur duyun ve kendinize yeni bir yol açın çünkü siz bir ömür boyu mutluluğu hak ediyorsunuz.
