Antik Romalılar, aileyi toplumun ve Roma cumhuriyetinin devamlılığı için en önemli şey olarak görüyorlardı. Antik Roma aileleri aileye, topluluğa ve Roma İmparatorluğu'na karşı ahlaki görevlerini anlamıştı.
Antik Romalıların Aile Değerleri
Antik Roma aile kültüründe evin en yaşlı erkeği ailenin reisiydi. Birinci derece aile ve geniş aile üyeleri sıklıkla aynı evde ikamet ediyordu.
Antik Roma'da Aile Hayatı
Antik Roma aile çekirdeği (anne, baba, çocuklar) familia olarak biliniyordu. Buna ek olarak, genellikle geniş aile üyeleri, azat edilmiş köleler ve evde ikamet eden ailenin sahip olduğu kölelerin bir karışımı vardı. Bu nükleer olmayan aile üyeleri domus olarak biliniyordu.
Paterfamilias ve Anlamı
Paterfamilias (pater familias), ailenin babası anlamına gelen Latince'dir. Bu unvan, hanede yaşayan en yaşlı erkeğe aitti. Baba aile, ailenin reisi olarak kabul ediliyordu ve aile klanı üzerinde otokrasiye sahipti. Bu otorite aynı zamanda geniş aileyi de içeriyordu.
Antik Romalılar ve Ailenin Aile Kontrolü
Ailenin ailesi için hukukun üstünlüğü olarak kararlaştırdığı her şey tartışılamazdı. Tüm aile üyeleri onun kurallarına uyuyor ve ne emrediyorsa onu yapıyordu. Kelimenin tam anlamıyla kalesinin ya da bu durumda evinin/hanesinin kralıydı. Yasal olarak babanın Roma vatandaşı olması gerekiyordu. Bu nedenle, aile mülküne ve gerekli gördüğü şekilde bununla ilgili tüm aile servetine sahipti. Aynı zamanda ailenin rahibiydi ve evin ibadet uygulamalarına liderlik ediyordu.
Paterfamilias'ın Görevleri
Paterfamilia'nın en önemli görevlerinden bazıları evdeki çocukların, özellikle de kendi çocuklarının yetiştirilmesiyle ilgiliydi. Bu yükümlülük çocuklara sağlıklı bir yaşam tarzı ve rahat/güvenli bir ev sağlamak anlamına geliyordu. Hastalanmaları halinde çocuklara, karısına ve ev halkına yiyecek, giyecek ve sağlık bakımı sağlaması bekleniyordu. Paterfamilias, materfamilias (anne) ile birlikte mos maiorum'un değerlerini çocuklarına aşıladı. Buna yüksek bir ahlak, sosyal nezaket ve Roma vatandaşı olma onurunun bireysel sorumluluğuna duyulan derin saygı da dahildi. Çocukları üzerindeki kontrolü ancak onun ölümüyle sona erdi.
Ana Ailesinin Rolü
Ailenin rolü evin işleyişini denetlemekti. Çoğu kadın ev bütçesinden ve kölelerin yönetiminden sorumluydu. Daha varlıklı ailelerde kadın, kocasının kariyerini ve sosyal statüsünü yükseltmek için çalışıyordu. Senatörlerin ve diğer politikacıların eşleri, siyasi sınıfın sosyal gelenekleri konusunda oldukça ustaydı.
Antik Roma'nın Ahlak Kuralları
Hiçbir aile üyesi baba ailelerine karşı çıkamaz veya ev halkı üzerindeki haklarına itiraz edemezken, bu ancak mos maiorum'a göre bunu yaptığı sürece geçerliydi. Mos maiorum, tüm Antik Romalıların takip ettiği yazılı olmayan ahlaki kuraldı. Bu toplumsal ahlaki yasalar, Antik Roma ailesinin ötesine uzanıyordu ve siyaseti, orduyu, işletmeleri ve Antik Roma yaşamının tüm yönlerini kontrol ediyordu. Aile babasının gücü mutlak olsa da ailesini yönetirken tarafsız olması bekleniyordu.
Antik Roma Ailelerinin Devamlılığı
Mos maiorum, tüm vatandaşların aynı ahlaki kurallar ve Roma'ya karşı görevlerle yetiştirilmesi nedeniyle Cumhuriyet'in hayatta kalmasını sağladı. Bir aile babasının bundan daha azını yapması, hanesine ve soyadına utanç ve onursuzluk getirirdi. Bu, aileye, atalarına ve taptıkları tanrılara hakaret olurdu. Bir babanın ailesine karşı zorba olması halinde, onun yetkilerinin kötüye kullanılmasını ve familia ile domus üzerindeki kontrolünün kötüye kullanılmasını önleyecek yasalar mevcuttu. Ancak evindeki herkesin hayatını kendi kontrolünde tutuyordu.
Roma'ya Hizmet Etme Aile Yükümlülüğü
Mos maiorum'un sosyal gelenekleri aracılığıyla, tüm Roma vatandaşları ellerinden geldiğince Roma'ya hizmet etme zorunluluğu hissettiler. Zengin aileler siyasi pozisyonlar peşinde koşarken, daha fakir aileler toplulukları üniforma, fırın, kumaşçı vb. işlerle desteklediler.
Antik Roma Ailelerinde Bir Çocuğun Hayatı
Bir ailede bir çocuk doğduysa, çocuğun ailenin bir parçası olup olmayacağına baba ailesi karar verirdi. PBS'ye (Kamu Yayın Servisi) göre, deformite veya maddi yük gibi çeşitli nedenlerden dolayı tüm çocuklar aileye kabul edilmiyordu. Bebek yere yatırıldı ve aileye kabul edilmesi durumunda aile babaları bebeği almak zorunda kaldı. Ailenin babası bebeği görmezden gelip uzaklaşırsa, o zaman ortaya çıkar, bu da onun sokaklara terk edildiğini söylemenin güzel bir yoluydu. Birisinin bebeği alıp köle olarak büyüteceği varsayıldı. PBS, birinci yüzyılda çocuk ölüm oranının son derece yüksek olduğunu, %50'sinin 10 yaşına gelmeden öldüğünü belirtiyor.
Paterfamilias'ın Meşru Çocukları
Ailenin meşru çocukları bir sütanne ve diğer ev hizmetçileri/köleleri tarafından büyütüldü. Ancak her iki ebeveyn de, büyüdükçe çocuklarının hayatlarına aktif olarak dahil oldu. Antik Romalı ebeveynler şefkatliydi ve görünen o ki ebeveyn/çocuk ilişkileri güçlü yakın bağlarla uzun süreliydi.
Köle Çocuklar
Köle çocukların kaderi aile babalarının elindeydi. Ebeveynlerinin yanında kalmalarına izin verilebilir veya aile babasının isteğine göre satılabilirler. Ancak çocuklar babanın çocuklarıysa onlara özel muamele yapabilirdi. Sütanneler genellikle köle ve köle olmayan çocukların bakımı için evin bir parçasıydı. Pek çok evde babanın gayri meşru çocukları ile meşru çocukları arasında hiçbir fark yoktu.
Antik Roma'da Evlat Edinme
Eski Romalılar evlat edinmeye inanırlardı. Bunu, sosyal ve politik konumlarını sağlamlaştırmak için diğer ailelerle ittifaklar kurmanın bir yolu olarak gördüler. Örneğin Senatörler alt sınıflara göre evlat edinme konusunda daha fazla meşguldü. Bu uygulama onlara diğer nüfuzlu ailelerle evlilik ayarlama olanağı sağladı. Ayrıca aile mirasının/servetinin gelecek nesillere aktarılabilmesi için onlara mirasçılar da sağladı.
Ailenin Devamlılığı ve Miras
Eski Romalılar, mülklerinin bölüşülmesinin şart koşulacağı vasiyetlere inanırlardı. Aile babalarının ölümüne kadar, oğullar ve bazen de kızlar bir maaş ya da ödenekle hayatta kalıyorlardı. Aile babası öldüğünde miras, vasiyetinde adı geçen çocuklara kalacaktı. Miras hiçbir zaman eşine geçmedi. Mülk, servet ve borç, babanın istediği gibi çocuklar arasında paylaştırıldı. Yasal olarak bağımsız olmadığı sürece anne ailesi çocukların sorumluluğundaydı.
Antik Roma'da Evlilik
Her hane kendi tanrı ve tanrıçalarına tapınıyordu ve farklı aile ritüelleri vardı. Bazı Roma evlilik normları, tören ve ziyafet için meşaleyle damadın evine gelin alayını da içeriyordu. Roman Ailesi'nde yazar Suzanne Dixon, evliliklerin ailenin eski nesli ve aile arkadaşları tarafından ayarlandığını yazıyor. Ancak son söz babanın elindeydi ve o evliliği onaylamadığı sürece bu geçerli sayılmazdı.
Antik Roma Ailelerinde Evlilik Yaşı
Kadınların kocalarından daha genç olması yaygın bir uygulamaydı. Antik Roma'da evlilik yaşı, modern toplumla karşılaştırıldığında çok gençti. 12 ila ergenlik yaşları arasındaki kızlar evlenme yaşı olarak kabul edilirken, erkekler 14 yaş ve üzeri olarak kabul ediliyordu.
Kadınlar için Yasal Bağımsızlık
Amaç, Cumhuriyet'in genişlemesini ve gelişmesini sağlamak için Roma vatandaşlığını artırmak olduğundan, önceki hükümet, canlı doğum olan üç bebek doğuran kadınlara yasal bağımsızlık tanıdı. Bir kadın köle, dört canlı bebek doğurduğunda özgürlüğüne kavuştu. Bu bağımsızlık, kadının artık evinin baba ailesine cevap vermeyeceği anlamına geliyordu. Bağımsızlığıyla hayatının her alanından sorumlu hale geldi.
Antik Romalılar ve Aile Yapısı
Antik Romalıların ataerkil yapısını görmek kolaydır. Çekirdek aile, Cumhuriyeti bir arada tutan yapıştırıcıydı.
