Tatlı bezelye (Lathyrus odoratus) sevilen eski moda bir bahçe bitkisidir. Asmaların etli yaprakları ve çiçeklerin tatlı kokusu, onu çit veya çardak dekorasyonu için kolay bir seçim haline getiriyor.
Tatlı Bezelyenin Temelleri
Tatlı bezelye, çok çeşitli renklerde 1 ila 2 inçlik çiçeklerle yaklaşık 1,8 metreye kadar büyüyen, serin sezonluk yıllık sarmaşıklardır. Bitkiler, kıvrılmış gövdeler boyunca uzanan bir inçlik oval yaprak çiftleriyle yenilebilir kar bezelyelerine çok benziyor, ancak yiyecek için değil, rengarenk, sihirli kokulu çiçekleri için yetiştiriliyorlar. Tatlı bezelye tüm bölgelerde yetiştirilebilir.
Zehirlilik
Yenilebilir bezelyelerle yakından ilişkili olmasına rağmen, tatlı bezelyeler aslında zehirlidir, bu nedenle herhangi birinin yanlış bezelye seçmesini önlemek için onları yenilebilir benzerlerinden uzağa dikmek akıllıca olacaktır. Ancak ciddi bir şekilde hastalanmak için çok miktarda zehirli bezelye tüketmek gerekir ve buruk tatları, yenilebilir olmadıklarını hemen belli edecektir.
Tatlı Bezelye Yetiştirmek
Tatlı bezelye ortalama bahçe toprağında ve tam güneşte iyi yetişir, ancak öğleden sonra gölgesi sıcak iklimlerde en iyisidir. İyi drenaj, düzenli nem ve organik madde açısından zenginleştirilmiş toprak önemlidir.
Ancak başarının en büyük anahtarı, tatlı bezelye ekiminizi keyif aldıkları serin havalardan en iyi şekilde yararlanacak şekilde planlamaktır. Bitkiler yaz sıcağında sönme eğilimindedir.
Ekim Zamanı
Soğuk iklimlerde, tatlı bezelyeleri ilkbaharda toprağın işlenebileceği kadar erken ekin. Donmaya tamamen dayanıklıdırlar ve geceler hala soğuk olduğunda toprağa girebilirler. Sonbaharda çiçek açması için yaz sonunda ikinci bir dikim yapılabilir.
Kışın çok ılıman geçtiği yerlerde (sıcaklığın 20 derecenin altına düşme ihtimalinin düşük olduğu yerlerde), erken ilkbaharda çiçek açmak için sonbahar ortasında tatlı bezelye ekilebilir.
Tohum Ekme
Tatlı bezelyenin tohumdan yetiştirilmesi kolaydır, ancak içine nüfuz edilmediği sürece çimlenmeyi birkaç hafta geciktiren sert bir tohum kabuğuna sahiptir. Yumuşak merkeze zarar vermemeye dikkat ederek, her bir tohumun dış tohum kabuğunu kesmek için bir tırnak törpüsü veya bir çift tırnak makası kullanın. Bu, tohum kabuğunun yer altında çözülmesi için haftalarca beklemek yerine çimlenmeyi yaklaşık 10 güne kadar hızlandıracaktır.
Tohumları doğrudan yaklaşık beş inç derinlikte ve beş inç aralıklarla büyüyecekleri yere ekin. Fideler birkaç santim uzunluğa ulaştıktan sonra, en zayıf filizleri incelterek her altı inçte bir bitki bırakın.
Kafesleme
Tatlı bezelyelerin neredeyse her nesneye tutunabilen ve bitkileri güneşe doğru çekebilen dalları vardır. Asmalar oldukça hafiftir, bu nedenle birçok bahçıvan onları büyütmek için yerden beş veya altı metre yüksekte yatay bir kazıkla desteklenen sicim kullanır. Ahşap veya tel kafesler de uygundur. Tatlı bezelye mevcut bir çardak üzerinde yetiştirilebilir ve zincir bağlantılı bir çitin güzelleştirilmesi için mükemmel bir seçimdir.
Bakım ve Bakım
Bitkiler birkaç metre uzunluğa ulaştığında, tatlı bezelye serin ve nemli toprağı sevdiği için köklerin üzerine bir kat malç yaymak iyi bir fikirdir. Çiçeklenmeyi mümkün olduğu kadar uzun süre uzatmak için sıcak havalar geldiğinde düzenli olarak sulayın. Tohum kabuklarının oluşmasını önlemek için kullanılmış çiçekleri toplamak, tekrar çiçeklenmeyi teşvik etmeye yardımcı olur.
Havalar ısındıkça bezelyeleriniz eski püskü görünmeye başlarsa şaşırmayın. Bu onların yaşam döngüsünün doğal sonudur ve bu zamanda oradan çıkarılabilirler.
Zararlılar ve Hastalıklar
Tatlı bezelyeler fide olduklarında çok yumuşaktır ve sümüklü böcek ve salyangozların en sevdiği ikramdır. Bu zararlılara yaşam alanı yaratmamak için bu aşamada malç ve odunsu artıkları bitkilerden uzak tutmak en iyisidir. Gerekirse, onları korumak için bitkilerin her iki tarafındaki toprağa Sluggo veya diatomlu toprak gibi bir dizi sümüklü böcek ve salyangoz caydırıcı madde yayın.
Bitkiler olgunlaştığında, külleme ve diğer mantar patojenleri yapraklarda ortaya çıkabilir. Hava akışının olmaması bu hastalıkları şiddetlendirebileceğinden çok yoğun ekim yapmaktan kaçının.
Çeşitler
Tatlı bezelye tohumları genellikle bahçe merkezlerinde bulunur. Çok iyi nakledilmezler, bu yüzden genellikle saksılarda bulunmazlar.
- 'Tütsü Karışımı'nın pastel pembe, beyaz, krem ve lavanta çiçekleri çeşitleri vardır.
- 'Flora Norton'un sıradışı leylak rengi çiçekleri var.
- 'Oxford'un koyu morumsu çiçekleri vardır.
- 'Prima Ballerina', rengarenk gül, krem ve lavanta çiçekleri ile yaklaşık yarım metre boyunda büyüyen bir cüce çeşididir.
Doğanın Parfümü
Tatlı bezelye, onu yetiştirenleri büyüleyen tatlı, yatıştırıcı, bal benzeri bir kokuya sahiptir. Ayrıca güzel bir kesme çiçek yaparlar ve parfümlerini iç mekana taşımanıza olanak tanır.
